Hoewel fietsen inderdaad zeer goed is voor onze gezondheid, heeft elke fietser wel eens ergens last van tijdens het fietsen. Van de klassieke strijd tussen billen en zadel (waarbij onze billen altijd verliezen) tot het ongemakkelijke gevoel vanmetatarsalgie en een groot aantal andere pijnen, de ene wat heviger dan de andere.Het kan een simpel incidenteel pijntje zijn, een pijntje dat opflakkert na 1 of 2 uur op de fiets, een constant ongemak of iets waardoor we helemaal niet meer kunnen fietsen. Om ze te verlichten, proberen we allerlei oplossingen: we gaan op de trappers staan, we veranderen de positie van onze handen op het stuur, we rekken even of gaan naar de fysiotherapeut. De verlichting is echter tijdelijk en als we de oorzaak niet vinden, komt de pijn onvermijdelijk weer terug. Dit zijn de 6 meest voorkomende oorzaken van ongemak, pijntjes en blessures bij het fietsen:
Slechte conditie en/of gebrek aan training
Als je voor het eerst gaat fietsen, kun je pijntjes en kwaaltjes verwachten. Hetzelfde geldt voor iedereen die na een lange onderbreking weer begint met fietsen. De meest voorkomende pijnen en pijntjes doen zich voor in de billen, maar ook in de benen, rug, nek en handen. De meeste verdwijnen zodra je weer in vorm bent of wanneer je lichaam gewend is geraakt aan de lichaamsbeweging en de houding op de fiets. Als ze aanhouden, kan dat betekenen dat er iets mis is. Er kunnen echter ook nieuwe pijnen ontstaan, en die vallen in de volgende groep.
Te veel en/of te snel fietsen
Zelfs professionele wielrenners hebben pijn na een aantal etappes of zeer intense wedstrijden, dus is het normaal dat de rest van ons ook pijn heeft na 5 of 6 uur bergop en bergaf rijden of fietsen in een aeropositie om sneller te gaan. Dit soort “lijden” is inherent aan intense en langdurige fietstrainingen. Het kan worden verminderd, maar zelfs de beste biomechanicus zal het niet volledig kunnen elimineren.
Verkeerde houding op de fiets
Dit is ongetwijfeld de meest voorkomende reden en de oorzaak van de grootste verscheidenheid aan pijntjes en kwaaltjes. Het probleem kan van alles zijn, van de positie van het schoenplaatje tot de hoogte van het stuur, de hoogte van het zadel, het type zadel of de lengte van de stuurpen. De oorzaak is niet zo eenvoudig als het bekijken van een paar tutorials, wat bouten losdraaien en onderdelen afstellen, want het oplossen van het ene probleem kan leiden tot een ander. Als je de fiets veel gebruikt en je wilt pijn vermijden om zo comfortabel mogelijk te kunnen fietsen, dan raden we aan een biomechanisch onderzoek te laten doen. Het is duur, maar bedenk dat je niet alleen sneller en comfortabeler rijdt, maar ook blessures vermijdt en op lange termijn geld bespaart op dokters, fysiotherapie, massages… Naast het afstellen van je fiets, kan een volledig biomechanisch onderzoek ook uitwijzen dat de oorsprong van de pijn in een van de volgende twee groepen ligt.
Lichamelijke asymmetrie
Een goede biomechanicus zal het onderzoek beginnen met een reeks vragen over je fysieke conditie, pijn, blessures, ervaring, fietsmodaliteit, hoe je de fiets gebruikt… Daarna voeren ze meestal een scan/meting uit om het bewegingsbereik van de gewrichten te meten en eventuele asymmetrieën op te sporen. Een kleinere voet, een been dat langer is dan het andere, een heup-, knie- of enkelblessure – dit alles kan ertoe leiden dat ons lichaam op zoek gaat naar evenwicht, waardoor pijn en ongemak ontstaan in bepaalde spieren en gewrichten aan dezelfde kant, de andere kant of in een ander gebied (zoals vaak het geval is bij een heupprobleem dat pijn in de onderrug veroorzaakt).
Spierzwakte of onbalans
Zowel op het gebied van kracht als flexibiliteit, en daarom is krachttraining en het werken aan de spierplasticiteit van essentieel belang. We moeten ons richten op de spieren die we gebruiken bij het fietsen, maar ook op de spieren die ons gewoon helpen comfortabel te fietsen, ook al gebruiken we ze niet actief, en op de spieren die door het fietsen verzwakken of verkorten. Dit is des te belangrijker als je veel tijd zittend doorbrengt op het werk. Tenzij de onevenwichtigheid of zwakte heel duidelijk waarneembaar is, is het niet gemakkelijk om die op te sporen. Daarom raden wij je aan om bij aanhoudende pijn naar een fysiotherapeut, biomechanicus of sportarts te gaan om alle nodige onderzoeken en tests uit te voeren.
Verkeerde kleding en accessoires
Dit is tenslotte een blog van Siroko, dus hoe zouden we het ongemak en de pijn kunnen vergeten die worden veroorzaakt door verkeerde fietskleding en -accessoires? En we hebben het over beide gevallen: als ze verkeerd worden gebruikt of helemaal niet worden gebruikt…
De billen en het kruis verdienen hier extra aandacht. Het is niet alleen raadzaam om een fietsbroek met zeem te dragen, maar je moet ‘m ook zonder ondergoed dragen en de juiste maat kiezen, zodat het goed aansluit, de zeem niet beweegt, zijn functie vervult en geen schaafplekken of huidirritatie veroorzaakt. Houd er rekening mee dat de stoffen zeer elastisch zijn, dus als je tussen twee maten in zit, kies dan altijd de kleinste.
Als we pijn of ongemak in onze handen of vingers ervaren, kan dat komen doordat we geen handschoenen gebruiken of doordat ze niet voldoende padding hebben om de druk te weerstaan die we op het stuur uitoefenen.
Tenslotte het derde punt van ondersteuning van ons lichaam op de fiets: de voeten. Te krappe, te kleine of te smalle fietsschoenen en te dikke sokken kunnen de bloedtoevoer naar de voeten belemmeren, te veel druk uitoefenen en gevoelloosheid of andere vormen van ongemak veroorzaken.