Is elektronisch schakelen beter dan mechanisch? Is het de upgrade waard? Is het echt nodig? Dit zijn enkele van de vragen die jullie ons hebben gestuurd en vandaag proberen we ze te beantwoorden, om je te helpen een nieuwe fiets te kiezen of je huidige fiets aan te passen. Hier zijn de voor- en nadelen van elektronisch schakelen:
Voordelen
Nauwkeurigheid van de versnellingen: Elektronische schakelsystemen bieden een hogere mate van nauwkeurigheid in vergelijking met traditionele mechanische schakelsystemen. Deze technologie zorgt voor soepeler en sneller schakelen, zonder dat periodiek onderhoud nodig is.
Gemakkelijk te gebruiken: Elektronische groepsets zijn over het algemeen gemakkelijker in gebruik, vooral voor beginnende fietsers of fietsers die moeite hebben met mechanisch schakelen. Afhankelijk van het merk hoef je maar één of twee knoppen in te drukken om te schakelen. Sommige andere systemen bieden ook automatisch schakelen, wat het proces nog makkelijker maakt. Je kunt ook schakelen door de knop ingedrukt te houden totdat je de gewenste versnelling hebt bereikt.
Consistentie: Elektronisch schakelen garandeert van begin tot eind dezelfde prestaties, terwijl mechanisch schakelen altijd afhankelijk is van hoe strak, los of versleten de kabels zitten, wat uiteindelijk resulteert in een verlies aan snelheid en precisie bij het schakelen. Bovendien hoef je bij elektronisch schakelen alleen maar op een knop te drukken, in tegenstelling tot mechanisch schakelen, waarbij je soms wat moeite moet doen om de versnelling te veranderen.
Minimale inspanning: Je hebt niet echt veel kracht nodig om de versnellingen te bedienen en te schakelen met een mechanisch systeem, maar de inspanning met een elektronisch systeem is bijna onbestaande. Natuurlijk krijgt geen enkele fietser pijn in zijn vingers door het schakelen, maar in sommige gevallen (fietsers met verminderd gevoel of kracht in handen of vingers) is elektronisch schakelen een redding.
Aanpassing: Bij sommige elektronische schakelsystemen kun je de instellingen aanpassen, zoals de schakelsnelheid of de knopconfiguratie. Je kunt zelfs extra knoppen toevoegen om te kunnen schakelen zonder hendels te gebruiken. Op deze manier kunnen fietsers het systeem aanpassen aan hun eigen voorkeuren en behoeften.
Verbeterde prestaties in de regen, modder of op onverharde wegen: Cyclocross was de vuurproef voor elektronisch schakelen. Vanaf het allereerste begin werd elektronisch schakelen een fundamenteel element in deze veeleisende fietsdiscipline, omdat het veel beter werkt dan mechanisch schakelen en minder wordt beïnvloed door water, modder, stof of vuil.
Minder onderhoud: Elektronisch schakelen vergt minder onderhoud dan mechanisch schakelen, omdat er geen kabels zijn die aan slijtage onderhevig zijn en periodiek moeten worden bijgesteld. Hierdoor is er minder behoefte aan onderhoud en vervanging. Je hoeft alleen maar de batterij te controleren en hooguit een paar micro-afstellingen uit te voeren met de knoppen.
Integratie met andere elektronische onderdelen: De meeste elektronische groepsets kunnen worden geïntegreerd met andere fietsonderdelen, zoals fietscomputers of GPS-navigatiesystemen. Dit zorgt bijvoorbeeld voor een betere functionaliteit en controle over de acculading. Bovendien worden gebruiksgegevens verzameld, zodat je kunt zien hoe je schakelt en welke versnellingen je gebruikt.
Trends in de sector: De grote merken op de fietsmarkt (Shimano, Sram en Campagnolo) kiezen steeds vaker voor elektronisch schakelen in al hun verschillende modellen. Natuurlijk bieden ze nog steeds fietsen met mechanisch schakelen aan, maar deze worden steeds minder populair. Bovendien wordt het bij oudere modellen steeds moeilijker om vervanging te vinden voor bepaalde onderdelen. Laten we zeggen dat de fietsindustrie je langzaam ‘dwingt’ om te upgraden naar elektronische groepsets.
Nadelen
Prijs: Elektronische groepsets zijn meestal duurder dan mechanische systemen. Vandaag de dag is het niet heel gebruikelijk om verschillende onderdelen los te kopen, maar als je dat zou proberen, zou de prijs aanzienlijk hoger liggen. Ook onderdelen zijn altijd duurder voor elektronisch schakelen in vergelijking met mechanisch.
Afhankelijkheid van batterijen: Elektronische groepsets hebben een batterij of zelfs meerdere batterijen nodig om de derailleurs en versnellingshendels te laten werken. Dit betekent dat het van cruciaal belang is om een volledig opgeladen batterij te hebben, omdat het risico bestaat dat je zonder stroom komt te zitten als je de batterij niet hebt opgeladen. Per ongeluk, tijdens het stallen of vervoeren van je fiets, kan een knop worden ingedrukt waardoor het systeem nog werkt, wat resulteert in een lege batterij. Alle elektronische schakelsystemen hebben lampjes die de batterijstatus aangeven, dus controleer ze altijd. Zoals je in de video hieronder kunt zien, hebben de elektronische schakelsystemen van Sram afneembare en verwisselbare batterijen op de achter- en voorderailleurs, wat erg handig is.
Minder schokbestendig: Elektronische schakelsystemen zijn gevoeliger voor schade veroorzaakt door stoten of flinke valpartijen. Als je fiets valt door een val of een ongeluk, is er een hoger risico op schade aan de elektronische onderdelen, die moeilijk te repareren kunnen zijn tijdens de rit en duur kunnen zijn om te repareren of te vervangen.
Afhankelijkheid van elektronische onderdelen: Net als bij mechanisch schakelen zijn elektronische systemen gevoelig voor storingen. Je kunt te maken krijgen met problemen met batterijen, defecte onderdelen of softwarestoringen. Als je elektronische groepset het tijdens een rit begeeft, kun je er niet veel aan doen, behalve de batterijen controleren, controleren of de bedrading goed is aangesloten en proberen te resetten. Dit kan een onmogelijke taak zijn om onderweg op te lossen.
Extra gewicht: In vergelijking met mechanische schakelsystemen met een vergelijkbare actieradius zijn elektronische systemen zwaarder vanwege onderdelen zoals batterijen en motoren. Dit resulteert in een gewichtstoename van ongeveer 300-400 gram, ook al zijn andere onderdelen soms lichter dan die in de mechanische systemen.
Moeilijker te installeren: Dit is vooral het geval bij Shimano Di2 en Campagnolo EPS schakelsystemen, en niet zozeer bij de Sram eTap AXS. Als je geen expert bent op het gebied van mechanica en niet beschikt over het benodigde gereedschap, ga dan naar een professionele fietsenmaker om de installatie en configuratie te laten uitvoeren.
Weinig tot geen gevoel bij het schakelen: Als je schakelt door alleen maar op een knop te drukken, verlies je de feedback die je krijgt als je een mechanisch systeem gebruikt. Elektronische systemen zijn zo stil en snel dat je op de een of andere manier niet voelt dat je hebt geschakeld, hoewel je benen het daar niet mee eens zijn. Daarom geven sommige fietsers de voorkeur aan mechanische systemen, om de weerstand en het klikkende geluid van het schakelen te voelen.
Compatibiliteitsproblemen: De kans is groot dat elektronisch schakelen niet compatibel is met een groot aantal fietsen en onderdelen, vooral als het gaat om oude modellen. Je moet ervoor zorgen dat alle fietsonderdelen compatibel zijn met het elektronische systeem dat je kiest.
Onzekerheid over duurzaamheid: Elektronisch schakelen is relatief nieuw en we weten niet hoe lang het systeem meegaat, of fabrikanten stoppen met het produceren van onderdelen of het upgraden van software. De eerste generatie Shimano Di2 rijdt al sinds 2010, zullen ze 2030 halen?
Toen elektronisch schakelen zijn intrede deed was het een hoogwaardige optie voor professionals en fietsliefhebbers. Nu hebben merken deze technologie populairder gemaakt en zijn meer fietsen in het midden- en lage segment voorzien van elektronisch schakelen. Als je serieus overweegt om een fiets met een elektronische groepset aan te schaffen, raden we je aan wat onderzoek te doen en reviews te lezen over de systemen waarin je geïnteresseerd bent om een volledig beeld te krijgen van de voor- en nadelen, die per merk en model verschillen.