Nee, fietsen is niet slecht voor de seksuele gezondheid van vrouwen en mannen, het is zelfs erg goed voor je omdat het verschillende ziektes en aandoeningen voorkomt. Dat zou genoeg moeten zeggen, maar laten we wat meer vertellen om deze bewering te staven, plus een beetje geschiedenis.
Historische achtergrond
Zorgen over de effecten die fietsen zou kunnen hebben op seksualiteit en seksuele gezondheid zijn niets nieuws. Al sinds de uitvinding van de fiets werd deze gezien als een potentieel “probleem” voor mannen en een duivels seksueel stimulerend middel voor vrouwen. Vergeet niet dat vrouwen in die tijd zijdelings op paarden reden omdat gewoon zittend rijden niet “vrouwelijk” was en als gevaarlijk voor de vruchtbaarheid werd beschouwd. De groeiende populariteit van de veiligheidsfiets botste met de moraal van het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw en veroorzaakte talloze aanvallen op tweewielers. Zij moeten gedacht hebben dat de glimlach op de gezichten van vrouwen tijdens het fietsen niet het resultaat was van hun geluk van het trappen, maar eerder van het feit dat ze voortdurend orgasmes hadden. Zelfs feministen als Charlotte Smith, die zich sterk maakte voor de rechten van de vrouw, schreven dat de fiets “…onzedelijke associaties opriep, zowel in taal als in kleding […] en vrouwen niet alleen onvrouwelijk maakte, maar ook onbescheiden […] en jonge meisjes lokte op wegen die rechtstreeks naar de zonde leiden”.
Heeft fietsen invloed op de vruchtbaarheid?
De misvatting dat fietsen een schadelijk effect kan hebben op de vruchtbaarheid van zowel vrouwen als mannen, heeft in de loop der jaren stand gehouden tot op de dag van vandaag. Gelukkig horen of lezen we woorden als hierboven genoemd niet meer als het om vrouwen gaat, maar sinds het begin van de 21e eeuw wordt mannelijke onvruchtbaarheid in verband gebracht met fietsen en het algemene gebruik van de fiets.
Wat is er aan de hand? Om te beginnen zijn de geboortecijfers in de westerse wereld zeer laag. Dit baart iedereen zorgen en we proberen de oorzaken en mogelijke oplossingen te vinden. Van het een komt het ander, en verschillende onderzoeken (1, 2 en 3) brengen onvruchtbaarheid, erectiestoornissen en zelfs prostaatkanker in verband met het zitten op een zadel.
De overgrote meerderheid van deze studies is gebaseerd op zeer kleine steekproeven zonder voldoende statistisch onderscheidingsvermogen, de resultaten zijn niet klinisch gevalideerd en er zijn geen controlegroepen voor vergelijking. In 2014 is er een onderzoek gepubliceerd door Cycling for Health UK met meer dan 5.000 fietsers dat concludeerde dat “er geen verband was tussen de fietstijd en erectieproblemen of onvruchtbaarheid, waardoor het bestaan van een eenvoudig oorzakelijk verband wordt betwist.”
Wat vrouwen betreft is er een onderzoek van de Noorse Universiteit van Wetenschap en Technologie dat suggereert dat zeer intensieve training de vruchtbaarheid vermindert. Het onderzoek werd uitgevoerd onder bijna 3.000 vrouwen. Zij stelden vast dat zeer frequente en zware lichamelijke inspanning de vruchtbaarheid van een jonge vrouw lijkt te verminderen, maar dat deze vermindering slechts aanhoudt zolang de intensieve training aanhoudt. Dit strookt met het feit dat veel vrouwelijke beroepswielrensters stoppen met intensieve training wanneer zij moeder willen worden. We kunnen ook concluderen dat een vrouw die haar fiets als vervoermiddel gebruikt of af en toe fietst, geen risico loopt op verminderde vruchtbaarheid, integendeel.
Veroorzaakt fietsen erectiestoornissen?
Dit is ongetwijfeld een van de grootste zorgen voor mannen. Het is geen typisch gespreksonderwerp onder fietsers, dus om zowel beginners als regelmatige fietsers te helpen, is het het beste om te vertrouwen op onderzoeksgegevens. Uit een onderzoek uit 2018 onder bijna 4.000 fietsers, hardlopers en zwemmers, de twee laatsten als vergelijkingsgroep, bleek het volgende: “Fietsen leidt niet tot meer erectiestoornissen of LUTS (aandoeningen aan de lagere urinewegen) in vergelijking met zwemmen of hardlopen, maar kan iemand vatbaarder maken voor urethrale stricturen, genitale gevoelloosheid en zadelpijn.”
In een artikel voor The Guardian, zei Benjamin Breyer, onderzoeker van bovengenoemde onderzoek en universitair hoofddocent urologie aan de Universiteit van Californië, dat “acht uur per dag op de bank of achter de computer zitten is het slechtste voor je seksuele en algemene gezondheid.” In hetzelfde artikel stemt Gurminder Mann, consulent urologisch chirurg, in met de studie en voegt een vleugje humor toe aan de bevindingen: “Met dit onderzoek wordt die hypothese weerlegd en zouden mannen moeten worden gerustgesteld om door te gaan met fietsen. Vooral mannen van een zekere leeftijd hebben er baat bij, want fietsen is goed voor het hart en heeft weinig impact op de gewrichten. Het grootste risico van fietsen is immers dat voor het lichaamsbeeld. Met lycra kun je niets verhullen.”
De oorzaken van erectiestoornissen hebben dan ook meer te maken met levensstijl, stress en een slechte cardiovasculaire gezondheid dan met regelmatig fietsen. Diabetes, hoge bloeddruk, roken en alcoholgebruik zijn allemaal oorzaken van erectiestoornissen en leiden tot een verhoogd risico op een hartaanval of andere hart- en vaatproblemen. Dus als je een fietser bent en last hebt van erectiestoornissen moet je naar de dokter, want het is zeer waarschijnlijk een symptoom van een ernstiger gezondheidsprobleem.
Is gevoelloosheid in het genitale gebied erg?
Elke fietser, man of vrouw, gelegenheidsfietser of regelmatige fietser, heeft in meer of mindere mate met dit probleem te kampen gehad. Het is niet prettig om op de fiets te stappen, te beginnen met trappen en na 20 minuten een doof gevoel, tintelingen of gevoelloosheid in de genitale zone te voelen. Noch voor vrouwen, noch voor mannen.
Het laatste onderzoek waarnaar we verwezen waarschuwt hiervoor en geeft een duidelijke uitleg van het potentiële risico, evenals een aanbeveling: “Fietsen kan het risico op het induceren van perineale gevoelloosheid verhogen, maar dat hoeft zich op zich niet noodzakelijk te vertalen in een verslechterde seksuele functie. Ondanks een onduidelijk verband, is het het beste om gevoelloosheid tijdens het fietsen zo veel mogelijk te beperken.”
Hoe kan je gevoelloosheid verminderen of voorkomen?
Drie tips: Een biomechanisch onderzoek voor de juiste houding op de fiets, een zadel met de juiste vorm en grootte voor jou, en een goede fietsbroek met een geschikte zeem. De eerste twee aanbevelingen gaan meestal samen, maar je vindt niet altijd het juiste zadel de eerste keer. Je zult er misschien verschillende moeten proberen.. Als je op zoek bent naar een nieuwe fietsbroek, hier is Siroko’s gids om de beste fietsbroek te kiezen, geschikt voor beide seksen.
Wees tijdens het biomechanisch onderzoek duidelijk over wat je zorgen baart en of je regelmatig last hebt van gevoelloosheid of een ander probleem. Op die manier wordt de pasvorm op jouw specifieke behoeften afgestemd. Vergeet niet dat we niet allemaal even lenig zijn en niet allemaal op dezelfde manier fietsen. We hebben ook de neiging om verschillende houdingen aan te nemen op de fiets en we gebruiken hem verschillend in termen van afstand, duur en frequentie. De pasvorm van de fiets zal niet dezelfde zijn voor iemand die hem af en toe gebruikt, maar eenmaal op het zadel, enkele uren trapt, als voor een fietser die hem dagelijks gebruikt om intensief te trainen.
Fietsen en prostaatkanker
Uit een onderzoek dat werd gepubliceerd in 2020 en werd uitgevoerd in samenwerking met het Global Cycling Network (GCN) werden 8.074 fietsers ondervraagd en er is geen verband gebleken tussen fietsen en prostaatkanker. De theorie dat op een zadel zitten de prostaat irriteert en doet ontsteken, en dat de fietser daardoor vatbaarder wordt voor prostaatkanker, wordt niet door de wetenschap gestaafd. Integendeel. Dezelfde positieve effecten die fietsen heeft op de cardiovasculaire gezondheid betekenen ook dat het helpt prostaatkanker te voorkomen. Een bevinding in de studie bevestigt dit: de kans dat een man aan deze vorm van kanker lijdt is 15%. Bij de ondervraagde fietsers was dat 0,5%.
Kortom, de positieve effecten van fietsen en gewoon fietsen zijn onmiskenbaar. Het veroorzaakt geen onvruchtbaarheid, erectiestoornissen of prostaatkanker, maar een verkeerde houding op de fiets kan leiden tot gevoelloosheid in het genitale gebied. Dit kan worden verholpen met een biomechanisch onderzoek, een goed zadel en een goede fietsbroek. In elk geval moet elk symptoom of elke aanwijzing dat er iets mis is aan de arts worden gemeld voor het geval er een niet gediagnosticeerde ziekte of aandoening achter zit.
