Als Lachlan Morton in 2021 een Alt Tour de France kon rijden op sandalen, dan lijdt het geen twijfel dat je op bijna elk soort schoeisel kunt fietsen (de Amerikaan zou echter niet zo goed gepresteerd hebben in schoenen met hoge hakken). Als je nu de EF Education-Easy Post renner (of een gewone fietser) vraagt of de aanschaf van een paar fietsschoenen de moeite waard is, zullen ze meteen “ja” zeggen. De redenen daarvoor zijn de volgende:
- Betere krachtoverbrenging
- Efficiënter trappen
- Meer comfort
- Meer veiligheid
De twijfel ontstaat wanneer je besluit daadwerkelijk een paar fietsschoenen te kopen. Je vindt schoenen voor alle soorten fietsen en binnen elke categorie een enorme verscheidenheid aan modellen, afhankelijk van hoe je ze gaat gebruiken. In het kort kunnen we de types in drie hoofdcategorieën indelen:
- Racefietsschoenen
- Off-road fietsschoenen: MTB, Gravel en CX
- Fietsschoenen voor woon-werkverkeer of vrije tijd
Racefietsschoenen
Hoofdzakelijk ontworpen voor gebruik op de weg. Sommige modellen zijn ook geschikt voor gravel- of mountainbikes, maar dat wordt niet aanbevolen. Dit zijn hun belangrijkste kenmerken:
- Stijve zool. Deze kan gemaakt zijn van hard plastic of carbonvezel. Er zijn verschillende gradaties van stijfheid, afhankelijk van het niveau en de rijstijl.
- Uitstekende schoenplaatjes, die uit de zool steken en het lopen bemoeilijken.
- Rubberen elementen op de teen en de hiel van de zool voor betere tractie tijdens het lopen.
- Lichtgewicht en goed geventileerd, hoewel er ook meer gesloten en zwaardere wintermodellen zijn.
- Ontworpen voor kliksystemen met 2, 3 en 4 bouten.
Triatlonschoenen behoren tot deze groep, want het enige verschil tussen wegschoenen en triatlonschoenen is dat het sluitsysteem in de laatste het gemakkelijk maakt de schoenen aan en uit te trekken, zodat de overgang zo snel mogelijk verloopt. Dankzij de BOA- of ATOP-sluitsystemen kiezen steeds meer triatleten voor gewone fietsschoenen.
Off-road fietsschoenen: MTB, Gravel en CX
Ontworpen voor paden, trails, tracks en al die omstandigheden en terreinen waar we van de fiets afstappen en te voet verschillende obstakels moeten ontwijken. Hun belangrijkste kenmerken zijn:
- Robuust bovenwerk met versterkingen in verschillende delen van de schoen, met name teen en hiel.
- Lichtheid en ventilatie hangen af van het model, maar over het algemeen zijn ze zwaarder en meer gesloten dan modellen voor racefietsen.
- Verzonken schoenplaatjes, die niet uit de zool steken, wat het lopen vergemakkelijkt.
- Stijve zool. Ook van hard plastic of carbonvezel. Er zijn modellen die zo stijf zijn als racefietsschoenen, maar er zijn ook zeer flexibele schoenen die bedoeld zijn om het wandelen in de bergen te vergemakkelijken.
- Zool met profiel. Voor tractie, grip en stabiliteit bij het trappen en lopen. Bij sommige modellen kunnen op de teen van de zool metalen noppen worden geplaatst voor meer tractie en loopvermogen.
- Verkrijgbaar voor vlakke pedalen, voor 2-bout schoenplaatsystemen en voor een combinatie van beide pedalen.
Er is evenveel variatie in off-road schoenen als er disciplines zijn. Ze variëren van XCO-modellen die hetzelfde zijn als wegschoenen, maar met een draadpatroon op de zool, tot freeride fietsschoenen die lijken op skateschoenen, alleen stijver en met meer grip.
Fietsschoenen voor woon-werkverkeer of vrije tijd
Aan de buitenkant lijken ze sterk op gewone wandel- of stadsschoenen. Ze hebben echter wel enkele kenmerken gemeen met race- en off-road fietsschoenen.
- Stijve zool, maar veel flexibeler dan de off-road exemplaren.
- Comfortabel bij het fietsen, maar vooral ook prima bij het afstappen en wandelen.
- Verzonken schoenplaatjes of geen schoenplaatjes.
- Kleinere noppen en/of gladder profiel op de zool.
- Veelzijdig. Er zijn on-road, off-road en forensenmodellen.
- Verkrijgbaar voor platte pedalen, voor 2-bouts schoenplaatjes en voor een combinatie van beide.
Er is ook een grote verscheidenheid aan modellen in deze groep, variërend van schoenen voor strenge winters waarmee je op de fiets naar je werk kunt en je voeten droog kunt houden tot sandalen met schoenplaatjes met 2 bouten, perfect om in de zomer naar het strand te gaan.
Zoals je kunt zien, is er een eindeloze reeks mogelijkheden voor elke fietser om de fietsschoenen te vinden die het beste bij hun behoeften passen. Als je een regelmatige fietser bent en je hebt nog geen fietsschoenen, dan raden we je sterk aan er een paar aan te schaffen, omdat je ritten sterk zullen verbeteren op het gebied van prestaties en, nog belangrijker, comfort en veiligheid.
