Każdy zaczyna od zera. Nawet najbardziej doświadczeni kolarze szosowi popełniają podstawowe błędy na początku przygody z MTB. Przeczytaj nasz poradnik, aby czerpać radość z jazdy już od pierwszych chwil, bo jeśli jest jedno słowo, które najlepiej opisałoby MTB, to byłaby to „zabawa”. Oto nasza pierwsza wskazówka:
Ciesz się jazdą
Kolarstwo górskie to czysta adrenalina i zabawa wynikająca z kontaktu z naturą, więc na początku w ogóle zapomnij o treningu czy wyzwaniach. Skup się przede wszystkim na tym, aby wyruszyć w trasę i pedałować, ciesząc się jazdą. Przed Tobą jeszcze sporo czasu na intensywny trening w pocie czoła na rowerze górskim, ale jeśli nie zakończysz pierwszego dnia z wielkim uśmiechem na twarzy, trudno będzie Ci się zmusić do powrotu na siodełko.
Wybierz właściwy rower
Wybierz rower górski, który odpowiada Tobie i twoim potrzebom, aby uniknąć rozczarowania. W skrócie:
- Wybierz odpowiedni rozmiar. Oto nasz przewodnik, ale najlepiej poproś o poradę pracownika sklepu, w którym będziesz kupować rower, aby dobrać właściwy rozmiar i dopasować go do twoich wymiarów.
- Na początku zrezygnuj z rowerów enduro i downhill. Te rodzaje są zbyt “radykalne” dla początkujących. Rower górski cross country (model bez tylnego zawieszenia, tzw. hardtail lub model z pełnym zawieszeniem, tzw. full suspension) jest idealny na początek. Rower górski down country (rower cross country z pełnym zawieszeniem i dodatkowym tłumieniem drgań) również stanowi doskonały wybór dla amatorów MTB, gdyż łatwo dostosowuje się do różnych rodzajów terenu.
- Zapomnij o rowerach z kołami 26″ i 27,5″ (na rynku wtórnym znajdziesz świetne okazje właśnie z powodu trudności z ich sprzedażą). Koła 29“ to obecnie standard. Jeśli jesteś dość niewielkiego wzrostu, koła 27,5” mogą być dla Ciebie dobrą opcją.
- Obowiązkowo przednie zawieszenie. Minimum 100 mm. Jeśli często jeździsz po wyboistym terenie, rozważ modele z pełnym zawieszeniem, które zapewnią ci większy komfort, ale miej na uwadze, że są one droższe i cięższe.
- Aluminum czy karbon? Aluminiowy MTB z dobrymi komponentami jest dla początkujących lepszy niż niskiej jakości rower z włókna węglowego.
- Pedały zatrzaskowe vs platformowe. Jeśli masz doświadczenie w kolarstwie szosowym, bez wątpienia sięgnij po zatrzaskowe. Wybierz pedały platformowe tylko wtedy, jeśli nie masz żadnego doświadczenia i planujesz jeździć po niewymagających trasach i ścieżkach. W przeciwnym razie zawsze lepiej używać zatrzaskowych pedałów i ćwiczyć wpinanie oraz wypinanie, co prowadzi nas do następnego punktu:
Poznaj swój rower
Teraz, gdy masz już swój nowy rower, dowiedz się, jak działają jego wszystkie części: pedały zatrzaskowe, przerzutki, hamulce, zawieszenie itd. Zanim wyjedziesz na nierówną trasę, wypróbuj go na płaskiej, niewymagającej powierzchni, aby sprawdzić, jak wszystko funkcjonuje.
Pamiętaj, że rower zachowuje się i reaguje inaczej w zależności od rodzaju terenu oraz warunków (takich jak twarde i suche podłoże, suchy żwir lub piasek, błoto lub po prostu mokra ziemia). Każda sytuacja ma wiele zmiennych, a dodatkowo musisz rozważyć inne czynniki, takie jak wjazd pod górę, zjazd, jazda po płaskim terenie czy zakręty. Wszystko to może wpłynąć na zachowanie twojego roweru, w związku z czym…
Zachowaj ostrożność i zdrowy rozsądek
Szczególnie podczas kilku pierwszych przejażdżek na nowym rowerze. Zbytnia pewność siebie to jeden z największych błędów kolarza, niezależnie od jego doświadczenia. Na początku nie jedź zbyt szybko ani nie wybieraj się w długą trasę.
Kolarstwo górskie jest zgoła odmienne od kolarstwa szosowego. Musisz zachować ostrożność, gdyż nawet jeśli jesteś wysportowany i silny, to brakuje ci techniki.
Nie polegaj na radach innych rowerzystów, gdyż to, co dla nich jest „łatwe” lub „normalne”, dla ciebie może obecnie stanowić zbyt duże wyzwanie. Nie próbuj naśladować bardziej doświadczonych kolarzy górskich.
Uprawiaj kolarstwo z odpowiednimi ludźmi
Jeśli to możliwe, znajdź grupę znajomych do wspólnej jazdy. Najlepiej, gdy będzie to kilka osób (maksymalnie 5-6) z pozytywnym nastawieniem i poziomem zbliżonym do Twojego. Kluczem jest czerpanie radości z jazdy i miłe spędzanie czasu w swoim towarzystwie.
Unikaj jazdy z profesjonalistami lub doświadczonymi kolarzami, gdyż wtedy prawdopodobnie żadne z was nie będzie czerpało z niej przyjemności. Ty będziesz przekraczać swoje możliwości, podczas gdy oni będą znacznie obniżać swój poziom.
Jeśli nie masz innych opcji, pojedź sam. Powiadom o tym swoją rodzinę, zaplanuj lub zapoznaj się z trasą oraz – jeśli istnieje taka możliwość – upewnij się, że jest ona uczęszczana przez turystów/kolarzy, w razie gdyby potrzebna Ci była pomoc.
Przygotuj się do jazdy
Szczególnie jeśli planujesz trasę oddaloną od domu lub taką, która w większości wiedzie poza utartym szlakiem. Zapoznaj się z terenem, sprawdź pogodę i zabierz ze sobą odpowiednie wyposażenie.
Kask jest niezbędny. Istnieją specjalne kaski rowerowe MTB z daszkiem, które zapewniają lepszą ochronę. Rękawiczki również są konieczne, aby jazda była bezpieczna i komfortowa. Okulary rowerowe, spodenki rowerowe z szelkami oraz koszulka rowerowa świetnie sprawdzą się jako podstawowa odzież i akcesoria na ponad dwugodzinną wycieczkę. Jeśli wyruszasz w zimną lub deszczową pogodę, poszukaj zimowych ubrań, płaszcza przeciwdeszczowego oraz akcesoriów wodoodpornych.
Gdy przygotujesz już swój plan trasy i odpowiednią odzież, musisz jeszcze zadbać jedynie o naładowany telefon, pieniądze, wodę, żywność (lepiej za dużo niż za mało) oraz zestaw narzędzi (odpowiedniej wielkości dętka, pompka, łatki rowerowe, łyżki montażowe do opon, wielofunkcyjne narzędzie do naprawy roweru ze skuwaczem i rozkuwaczem oraz spinką do łańcucha), które możesz umieścić w torbie podsiodłowej, etui na narzędzia w miejsce bidonu lub plecaku hydracyjnym z bukłakiem, gdzie zmieszczą się także inne rzeczy wymienione w tym paragrafie.
Dbaj o rower
Wszystkie twoje plany mogą pójść na marne, jeśli zapomnisz o odpowiedniej konserwacji roweru. W kolarstwie górskim eksploatacja roweru i jego części postępuje o wiele szybciej niż w szosowym.
Oprócz czyszczenia roweru w celu uniknięcia nagromadzenia się kurzu, błota i brudu, przed wyruszeniem w trasę sprawdź także jego wszystkie komponenty. Dzięki temu nie unikniesz powrotu i nerwów, gdy zauważysz przebitą oponę lub nieprawidłowo działające biegi, hamulce czy układ napędowy.
Regularny przegląd roweru w zaufanym serwisie zaoszczędzi Ci zarówno kłopotu, jak i pieniędzy. Ponadto podczas takiej wizyty możesz także rozwiać swoje wątpliwości oraz zasięgnąć porady lub informacji odnośnie organizowanych wyjazdów grupowych.
Wyjdź ze swojej strefy komfortu
Nasza czwarta wskazówka brzmiała: „Zachowaj ostrożność i zdrowy rozsądek”, ale nie przesadzaj – w końcu to kolarstwo górskie. Częścią zabawy jest pył i kurz, pisk opon po gwałtownym hamowaniu, upadek przy zbytniej prędkości, szorowanie stopami po ziemi podczas stromego podjazdu czy popuszczenie hamulców przy zjeździe… Szukaj nowych, niewielkich wyzwań każdego tygodnia, aby poprawić swoje umiejętności i zyskać więcej siły, ale przy tym zachowaj bezpieczeństwo, ostrożność i zdrowy rozsądek. Nie próbuj w rok stać się Nino Schurterem czy Mają Włoszczowską. Pamiętaj, że Szwajcar i Polka byli zawodowcami MTB, gdy ich rowery miały zaledwie 26″ koła, trzy zębatki i gdyby nie chwyty na kierownicy, nie wyglądałyby nawet jak rowery górskie.