Nie ma uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie, gdyż wszyscy mamy różne gusta i potrzeby. Jeśli skupiamy się na samej funkcjonalności i nie zwracamy uwagi na wygląd czy osobiste preferencje, należy rozważyć cztery kluczowe kwestie przed dokonaniem wyboru między ostrym kołem a rowerem z przerzutkami do jazdy po mieście:
- Twoje doświadczenie rowerowe.
- Typ miasta i pogody.
- Rodzaj Twoich podróży po mieście.
- Czy posiadasz już rower z biegami i jeśli tak, to jakiego typu.
Na początku wyjaśnimy, co to jest ostre koło. Jest to rower z jednym biegiem, bez wolnobiegu i zazwyczaj bez hamulców, który często bywa nazywany single speed . Gdy rower porusza się, poruszają się również pedały, co zmusza do ciągłego pedałowania i hamowania poprzez zatrzymanie ruchu pedałów.
Doświadczenie
Jeśli dotąd nigdy nie było Ci dane jeździć na rowerze lub korzystasz ze swojego jednośladu sporadycznie, rower ostre koło nie jest dla Ciebie najlepszym wyborem, ponieważ będziesz mieć problemy z jazdą, gdy przestaniesz pedałować (szczególnie poruszając się w dół).
Prosta konstrukcja rowerów typu ostre koło sprawia, że wyglądają one zachęcająco dla początkujących, gdyż podczas jazdy na nich wystarczy tylko pedałować i sterować, ale niedoświadczony rowerzysta może mieć trudności na zakrętach, w ruchu ulicznym i na zjazdach z dużą prędkością.
Ostre koło bez hamulców można zatrzymać tylko przez zatrzymanie pedałów, czyli niejako próbę pedałowania do tyłu – technikę, która wymaga praktyki, ostrożności i dużych umiejętności. Niedoświadczony cyklista, który musi gwałtownie zahamować, ma małe szanse na uniknięcie wypadku.
Nawet doświadczeni rowerzyści muszą przyzwyczaić się do jazdy na single speedzie, choć ich umiejętności są bardzo przydatne w przypadku tego typu roweru.
Typ miasta i pogody
Rowery typu ostre koło (po angielsku znane też jako „fixie”) najlepiej sprawdzają się na płaskim terenie, więc pagórkowate lub górzyste miasto z dużą ilością podjazdów i zjazdów może stanowić wyzwanie. Na podjazdach musisz bowiem pedałować z większą siłą, a na stromych zjazdach zdjąć nogę z pedałów, jeśli jedziesz naprawdę szybko. Możesz także wykorzystać nogi i ciało, aby uzyskać dodatkowy opór przy obrocie korby i spowolnić rower.
Pogoda jest ważna, ale nie decydująca, jeśli rower jednobiegowy lub z przerzutką można wyposażyć w błotniki, co stanowi kluczowy element w deszczowym klimacie.
Skręcanie i hamowanie na ostrym kole podczas deszczu lub na mokrym terenie również sprawia trudności. Z uwagi na to, że nie możemy przestać pedałować, a naszymi hamulcami są nogi, rower staje się jeszcze bardziej niestabilny w deszczowych warunkach.
W mieście przyjaznym rowerzystom możemy używać zarówno roweru fixed gear, jak i modelu z przerzutkami, ale ten drugi jest lepszym wyborem do poruszania się po mieście o dużym natężeniu ruchu i z małą ilością ścieżek rowerowych.
Na jakich dystansach jeździsz rowerem po mieście?
Na dłuższych trasach rower z biegami jest wygodniejszy i szybszy. Ostre koło oferuje ten sam poziom wydajności (lub nawet nieco lepszy) na krótszych trasach. Jeśli wykorzystujesz jednoślad do dojazdu do pracy i możesz go zostawić gdzieś w firmie lub na parkingu strzeżonym, oba rodzaje świetnie sprawdzą się u Ciebie. Jeśli jednak służy on również do jazdy rekreacyjnej i musisz parkować go na ulicy, lepszym wyborem będzie rower z jednym biegiem lub tani i nierzucający się w oczy rower z wolnobiegiem.
Jaki rodzaj roweru z biegami posiadasz obecnie?
Niezależnie od tego, jak wysoko cenisz swój rower z przerzutkami oraz jaka jest jego cena, najprawdopodobniej nie możesz i nie powinieneś parkować go byle gdzie. Nawet jeśli posiadasz najlepsze zapięcie do roweru, złodzieje i tak mogą podjąć próbę kradzieży.
Ponadto musisz być bardziej ostrożny przy zapinaniu roweru karbonowego z biegami niż podczas zabezpieczania jednobiegówki.
Biorąc pod uwagę cechy obydwu rodzajów jednośladów, przeanalizujmy wady i zalety ostrego koła oraz roweru miejskiego z biegami.
Ostre koło – Zalety
- Prosta konstrukcja. Rower bez wolnobiegu posiada niewiele części. Możesz do niego dodać przednie hamulce dla własnego bezpieczeństwa (w Polsce wymagany jest co najmniej jeden hamulec) i to tyle.
- Wydajność. Przeniesienie mocy z pedału na tylne koło jest bardziej efektywne, ponieważ łańcuch jest zawsze prosty i nie przechodzi przez cały mechanizm tylnej przerzutki.
- Solidność.
- Niski koszt utrzymania. Ze względu na to, że w rowerze tym nie znajdują się biegi, hamulce, linki, przerzutki czy klamki, nie wymaga on szczególnej uwagi poza sporadycznym pompowaniem kół i smarowaniem łańcucha.
- Cena. Rowery single speed są zazwyczaj tańsze od wolnobiegów.
- Waga. Gdy pozbywamy się różnych komponentów, jednoślad naturalnie waży mniej. Mimo to trzeba wspomnieć, że istnieją wysokiej klasy rowery z biegami, które ważą mniej niż ostre koło.
- Świetny na płaskie tereny.
- Możesz go zapiąć i zostawić na ulicy.
- Nie zużywa się w nim ani nie uszkadza przerzutka.
- Podczas jazdy na nim ćwiczysz siłę ze względu na brak możliwości zmiany biegu. Musisz mocno naciskać na pedały, aby się rozpędzić lub wjechać pod górę.
Ostre koło – Wady
- Prosta konstrukcja. Dla niektórych może to być bardziej wadą, aniżeli zaletą.
- Wymaga umiejętności i doświadczenia.
- Strome podjazdy stanowią wyzwanie.
- Tak samo jak strome zjazdy. Przy dużych prędkościach musisz zdjąć nogę z pedałów.
- Ograniczona prędkość maksymalna, która zależy od Twojej siły i umiejętności.
- Możesz uszkodzić sobie kolana. Rower bez biegów nie jest dla Ciebie dobrym rozwiązaniem, jeśli masz problemy z kolanami, gdyż start z miejsca i hamowanie nogami mocno obciąża tę część ciała.
Rower z biegami – Zalety
- Biegi. Dzięki nim możesz dostosować się do różnych prędkości i terenów.
- Wielofunkcyjność. Rowery z przerzutkami są bardziej uniwersalne niż ostre koło. Możesz korzystać z nich w mieście oraz – w zależności od rodzaju – także w górach, na szosie czy w lesie…
- Prędkość. Rower ten jest zasadniczo szybszy od jednobiegówki. Widać to szczególnie podczas zjazdów, gdy można zmieniać biegi, aby jechać szybciej.
Rower z biegami – Wady
- Droższa konserwacja ze względu na większa liczbę komponentów.
- Wyższe prawdopodobieństwo awarii.
- Cena. Jest on droższy niż ostre koło, zwłaszcza w średnim i wysokim przedziale cenowym. W niższym przedziale cenowym można znaleźć rowery z przerzutkami (szosowe, górskie i miejskie) w podobnej lub nawet niższej cenie niż nowy fixie.
- Trudny do zapinania, szczególnie w przypadku średniej lub wysokiej klasy rowerów karbonowych z szybkozamykaczem koła typu quick-release.
- Działa jak magnes na złodziei, zwłaszcza wyszukany i drogi model.
- Pedały platformowe. Możesz założyć zwykłe sneakersy lub buty rowerowe, zmienić pedały lub kupić adapter na pedały platformowe, aby zmienić je na SPD.
Zakończmy zatem kilkoma zaleceniami:
Jeśli planujesz kupić swój pierwszy rower i zdecydujesz się na ostre koło, poszukaj modelu, który ma hamulce (przynajmniej te z przodu, ale jeśli posiada tylne, tym lepiej) oraz tylne koło z piastą flip-flop, aby móc zmienić ostre koło na wolne koło. W ten sposób przekształcisz swój rower z ostrym kołem w single speed i udasz się na jazdę w dowolnej chwili.
Istotny jest również właściwy dobór kierownicy rowerowej – w rowerach bez przerzutek montowane są proste kierownice rowerowe (styl MTB), kierownice szosowe oraz kierownice z rogami.
Bez względu na to, czy wybierzesz ostre koło, czy rower z biegami, nie zapomnij o kasku, światłach (przednich i tylnych) oraz błotnikach na deszczowe dni.
Na koniec pamiętaj o jeszcze jednym – przestrzegaj zasad ruchu drogowego: czerwone światło oznacza to samo, niezależnie od tego, czy jedziesz na ostrym kole, czy na wolnym kole.