Obecnie włókno węglowe jest najczęściej stosowanym materiałem w produkcji rowerów. Łączy w sobie wytrzymałość i lekkość, co pozwala otrzymać ramy o niezrównanych parametrach. Co więcej, inżynierowie mogą puścić wodze fantazji i zaprojektować innowacyjne rowery, które poprawiają wyniki kolarzy (o ile pozwala na to UCI). Jednak aby rama karbonowa funkcjonowała i wyglądała tak dobrze, jak tuż po zakupie, należy o nią odpowiednio dbać. Oto kilka wskazówek dotyczących konserwacji rowerów karbonowych:
Ostrożność i szukanie informacji
Jeśli to Twój pierwszy rower z ramą karbonową, pamiętaj o zachowaniu szczególnej ostrożności. Poszukaj informacji i zrób odpowiedni research zanim zabierzesz się za konserwację, czyszczenie czy naprawy. Posty takie jak ten mogą być bardzo pomocne.
Zacznij od przeczytania instrukcji obsługi, którą znajdziesz na stronie producenta. Pomoc możesz również uzyskać w sklepie rowerowym, a także na forach internetowych, w sieci i w mediach społecznościowych
Im więcej informacji i jakościowej wiedzy, tym lepiej. Należy pamiętać, że już zbyt mocne dokręcenie śruby przy sztycy siodełka może uszkodzić ramę karbonową. Dlatego warto zachować ostrożność i zamiast ryzykować trwałe uszkodzenie roweru, najlepiej zabrać go do sklepu lub warsztatu.
Właściwe przechowywanie, transport i parkowanie roweru
Tu także warto zachować ostrożność i zasięgnąć informacji.
- Nie należy parkować roweru opierając go tylko w jednym punkcie. Nawet jeśli wydaje się to bezpieczne, wiatr lub przypadkowy ruch może popchnąć i wywrócić rower.
- Uważaj na słupy, latarnie i drzewa. Niewielki ruch może porysować lakier i ramę.
- Parkując rower na wzniesieniu należy ustawić go przednim kołem skierowanym do góry i korzystać z dwóch punktów podparcia (tylne koło i kierownica).
- Najlepszą opcją jest dedykowany stojak do parkowania rowerów, ale jeśli go nie ma, upewnij się, że masz dwa punkty podparcia na płaskiej powierzchni. W ostateczności ostrożnie połóż rower na ziemi po stronie bez przerzutek.
- Podczas przechowywania i transportu roweru należy unikać wysokich temperatur. Nie zostawiaj roweru na zewnątrz w pełnym słońcu, w samochodzie, obok grzejnika itp.
- Nie zostawiaj roweru na zewnątrz. Szczególnie jeśli mieszkasz na wybrzeżu. Jeśli nie masz innego wyboru, zabezpiecz go pokrowcem, aby uniknąć narażenia na wilgoć, brud i korozję.
- W transporcie zabezpiecz dobrze rower i ramę za pomocą pianki w miejscach mocowania.
- Nie należy zbyt mocno dokręcać zacisków bagażnika, aby nie uszkodzić ramy.
- Upewnij się, że nie ma luzów i że rama nie styka się z bagażnikiem, samochodem, innymi rowerami lub bagażem. W punktach styku, użyj podkładek lub pianki.
Zabezpieczenie ramy
Nie wszystkie rowery są narażone na uszkodzenia w ten sam sposób. Rama będzie zatem wymagała różnych poziomów ochrony, w zależności od rodzaju, stylu jazdy, modelu i konstrukcji roweru oraz terenu, po którym jeździsz. Rower szosowy ze zintegrowanym okablowaniem, używany z reguły na czystych nawierzchniach, nie potrzebuje specjalnej ochrony, podczas gdy model enduro wymaga sporo uwagi i troski.
Obszary roweru najbardziej narażone na zużycie i uszkodzenia są następujące:
- Dolna rura tylnego widelca po stronie przerzutek może zostać uszkodzona poprzez uderzenia łańcucha podczas pokonywania nierówności. Najczęściej jednak łańcuch zrywa się i spada na dolną rurę widelca, obijając ją.
- Obszar dolnego suportu. Gdy łańcuch zsunie się z tarczy i spadnie do wewnątrz, natychmiast przestań pedałować, aby zapobiec jego zakleszczeniu między ramą a tarczą. Jeśli będziesz dalej pedałować, możesz uszkodzić strukturę karbonu. W MTB, gravelu i cyclocrossie uszkodzenia mogą być również spowodowane przez brud spod kół. Jeśli nagromadzi się dużo błota, może ono spowolnić ruch koła i porysować dolny suport.
- Otarcia od kabli. Obecnie wiele rowerów posiada zintegrowane okablowanie, ale część modeli nadal ma kable umieszczone na zewnątrz, które mogą ocierać ramę. Punkty styku powinny być zabezpieczone naklejkami ochronnymi na ramę lub opaskami zabezpieczającymi na kable.
- Dolna rura. W dyscyplinach off-road dolna rura ramy jest szczególnie narażona na działanie żwiru lub kamieni wyrzucanych przez przednie koło. Im trudniejszy teren, tym większa ochrona.
- Górna rura. W tym obszarze uszkodzenia powstają od kierownicy lub manetek przerzutek i hamulców. W razie wypadku lub przewrócenia się roweru, rura może ulec zadrapaniu lub wgniecieniu. Poruszając kierownicą sprawdzisz, czy sama kierownica lub manetki dotykają górnej rury ramy. Jeśli tak, zabezpiecz to miejsce naklejką ochronną na ramę.
- Sakwy rowerowe, błotniki i inne akcesoria montowane na ramie mogą zadrapać lakier i uszkodzić ramę roweru, jeśli nie będziemy ostrożni. Warto stosować taśmy lub naklejki ochronne.
W rzeczywistości każda część ramy może ulec uszkodzeniu. Dlatego na rynku dostępne są całe zestawy ochronnych naklejek na rower, które przykleja się do ramy tworząc tarczę ochronnę. To bardzo dobre rozwiązanie, szczególnie jeśli uprawiasz dyscypliny off-road i chcesz utrzymać swój rower w jak najlepszym stanie. Jeśli chcesz po prostu zabezpieczyć ramę przed uszkodzeniem od kabli lub skupić się tylko na kilku konkretnych miejscach, zaopatrz się w konkretne naklejki. Inne opcje to: gumowe osłony na kable, neoprenowe osłony, twarde plastikowe ochraniacze…
Czyszczenie i naprawa zadrapań na powierzchni ramy
Czyszczenie ramy karbonowej jest dość proste. Użyj ciepłej wody, mydła i miękkich szczotek. Przed zastosowaniem odtłuszczacza upewnij się, że nadaje się on do rowerów z włókna węglowego.
Jeżeli dużo się pocisz i uprawiasz indoor cycling przy użyciu trenażera, dobrze wyczyść i wysusz rower, aby uniknąć korozji spowodowanej solą i kwasem z potu, zwłaszcza w szczelinach i w okolicy śrub.
Podczas osuszania roweru sprawdź, czy rama nie jest uszkodzona: zwróć uwagę, czy szmatka nie zaczepia się o nierówności powierzchni. Jeśli zauważysz odpryski, zadrapania lub złuszczenia, użyj bezbarwnego lakieru do paznokci, aby je uszczelnić i powstrzymać przed dalszymi uszkodzeniami.
Prawidłowa konserwacja i montaż
Jeśli sam naprawiasz rower lub montujesz nowe elementy, weź pod uwagę poniższe zalecenia:
- Nie mocuj zacisków stojaka naprawczego bezpośrednio do ramy. Zaciski najlepiej zamocować na sztycy podsiodłowej, a jeśli sztyca również jest wykonana z karbonu, upewnij się, że zaciski nie są zbyt ciasne.
- Wybierz odpowiednie narzędzia do każdego elementu. Użyj klucza dynamometrycznego dla lepszej kontroli.
- Do każdego elementu i każdej części ramy używaj smaru i pasty montażowej zalecanych przez producenta.
Jeśli nie posiadasz odpowiednich narzędzi i nie znasz się na kwestiach technicznych, zabierz rower do warsztatu, aby zaoszczędzić sobie czasu i kłopotów.
Przegląd i naprawa
Oprócz rutynowej kontroli podczas osuszania roweru, zaleca się okresowe przeprowadzanie dokładnego przeglądu. Zwłaszcza gdy usłyszymy piski czy skrzypienie, których wcześniej nie było. Mogą one pochodzić z jakiegoś komponentu, ale lepiej dmuchać na zimne. Włókno węglowe nie jest wieczne, a procesy produkcji i kontroli jakości niekiedy zawodzą. Dlatego znajomość warunków i okresu gwarancji ramy jest kluczowa.
Jeśli zdarzył na się upadek, mieliśmy zderzenie z innym pojazdem lub poważną kolizję innego rodzaju, a rower nie ma widocznych uszkodzeń, najlepiej jest zaprzestać jazdy i zabrać go do specjalisty od rowerów karbonowych w celu dokładnego przeglądu. W przeciwieństwie do rowerów metalowych, uszkodzenia ramy karbonowej mogą być niewidoczne nawet dla wprawnego oka i ujawnić się niespodziewanie. Jeżeli wykwalifikowany ekspert znajdzie uszkodzenia, będzie potrafił nam doradzić, czy naprawa jest możliwa, ile będzie kosztować i jaki efekt końcowy uzyskamy. W wielu przypadkach naprawa nie jest opłacalna i lepiej od razu wymienić całą ramę.