Jeśli masz rower gravel lub rozważasz jego zakup, prawdopodobnie wiesz, że jest to wyjątkowo wszechstronny rower, rodzaj dwukołowego szwajcarskiego scyzoryka, odpowiedniego na każdy rodzaj terenu. I to prawda, wszechstronność jest jego wielką zaletą, ponieważ można na nim jeździć zarówno na trasach nadających się na rower szosowy, jak i tych, na które normalnie wybralibyśmy rower górski z pełną amortyzacją. Ale (zawsze jest jakieś “ale”) ta wszechstronność jest również jego wielką wadą. Podążając za powyższą analogią, spróbuj pokroić kromkę chleba szwajcarskim scyzorykiem, a przekonasz się szybko, jak trudne to zadanie. Na szczęście sukces opon szutrowych na rowery gravel skłonił producentów do rozszerzenia oferty modeli, aby poprawić osiągi w zależności od nawierzchni. Aby wybrać właściwą, należy zadać sobie cztery pytania:
- Jaki jest stosunek tras off-road/on-road, po których będziemy jeździć?
- Jak trudne są trasy off-road?
- Jaki jest nasz styl jazdy?
- Czy możemy założyć dowolne opony do roweru gravel?
Stosunek tras off-road/on-road
Dla jasności, użyjemy skali od 1 do 10, gdzie 1 to w 100% utwardzona, asfaltowa nawierzchnia dla rowerów szosowych, a 10 to w 100% teren górski dla roweru MTB z pełnym zawieszeniem.
| RODZAJ TERENU | NAJWAŻNIEJSZE ASPEKTY | ROZMIAR OPON | BIEŻNIK | OPONY BEZDĘTKOWE | |
| 1 | Asfalt w dobrym stanie | Opór toczenia | 700×25 | Gładki | Nie wymagane |
| 2 | Asfalt z wybojami | Opór toczenia i amortyzacja | 700cx25 700cx28 | Gładki | Nie wymagane |
| 3 | Nierówna utwardzona droga | Opór toczenia i amortyzacja | 700cx28 700cx30 | Gładki | Nie wymagane |
| 4 | Kostka brukowa | Amortyzacja i opór toczenia | 700cx30 700cx32 | Gładki | Zalecane |
| 5 | Zwarte drogi gruntowe z nawierzchnią żwirową | Opór toczenia i amortyzacja | Od 700cx30 do 700cx34 | Mieszany Semi Slick | Zalecane |
| 6 | Drogi o twardej nawierzchni z drobnymi kamieniami | Opór toczenia, amortyzacja i przyczepność | Od 700cx32 do 700cx40 | Mieszany Semi Slick w strefie środkowej, niskie kostki w strefie zewnętrznej | Wymagane |
| 7 | Ścieżki o luźnej nawierzchni z większymi kamieniami | Amortyzacja, przyczepność i opór toczenia | Od 700cx35 do 700cx40 | Niskie, gęsto ułożone kostki | Wymagane |
| 8 | Drogi dla pojazdów 4×4 | Amortyzacja, przyczepność i opór toczenia | Powyżej 700cx38 | Średnie kostki w strefie środkowej, wysokie kostki w strefie zewnętrznej | Wymagane |
| 9 | Singletrack | Amortyzacja i przyczepność | Powyżej 700cx40 lub 650b z szerokością 45-47 | Średnie kostki w strefie środkowej, wysokie kostki w strefie zewnętrzne | Wymagane |
| 10 | Trasy typu rock gardens, kamienie i wystające korzenie | Amortyzacja i przyczepność | Powyżej 700cx44 lub 650b z szerokością 45-47 | Średnie lub wysokie kostki | Wymagane |
Jak widać, szerokość opony rośnie wraz ze wzrostem trudności nawierzchni. Opona jest cięższa i ma większe opory toczenia, ale wolniejsza jazda jest lepsza niż ciągłe łapanie gumy. Ponadto, gdy używasz szerszej opony, możesz jeździć z niższym ciśnieniem w oponach, co zapewnia lepszą amortyzację, większy komfort i więcej zabawy. Dlatego na poziomach 9 i 10 możesz wybrać pomiędzy 650b i 700. Koło o mniejszej średnicy pozwala na użycie większych opon.
Wzór bieżnika jest mniej więcej taki sam. Im luźniejsza i bardziej techniczna powierzchnia, tym większy wzór bieżnika zapewniający trakcję i przyczepność. W niektórych okolicznościach połączenie tych dwóch cech może być korzystne, w innych wręcz przeciwnie. Przyjrzyjmy się kilku przykładom:
- Jeśli jeździsz po utwardzonych drogach i łatwych szlakach (poziomy od 1 do 5-6), użyj opony bezdętkowej typu slick lub semi-slick (bieżnik gładki lub mieszany) o rozmiarze 700cx32 z delikatnymi kostkami bieżnika w strefie zewnętrznej.
- Jeśli mieszkasz w bardzo wilgotnym regionie, rzadko jeździsz po asfalcie, a drogi są powyżej poziomu 6, wybierz przynajmniej oponę 700cx40 o wysokich i szeroko rozstawionych kostkach na bieżniku.
- Jeśli zamierzasz używać roweru gravel jak roweru górskiego, wybierz oponę 650b o szerokości, która pozwoli Ci uniknąć wypadków i wywrotek..
- Jeśli rodzaj terenu, po którym jeździsz, mieści się w przedziale od 5 do 8, opona 700cx40 z gęsto ułożonymi kostkami bieżnika będzie w sam raz.
Styl jazdy
Gdy już znasz teren, po którym będziesz jeździć, weź pod uwagę, jak szybko chcesz jechać, jakie masz doświadczenie i jaką technikę stosujesz, gdyż wiele zależy od dyscypliny, którą uprawiasz.
Jeśli chcesz jeździć szybko i masz wystarczające umiejętności techniczne, wybierz oponę o mniejszej szerokości i delikatniejszym wzorze bieżnika. Jeśli chcesz używać roweru gravel do bikepackingu i długich wycieczek, postaw na komfort i wybierz większą szerokość. Jeśli jedyną luźną nawierzchnią, którą znasz, jest piasek w kuwecie Twojego kota, wybierz większą szerokość i wzór bieżnika dobrze dostosowany do terenu.
Rozmiar ma znaczenie, ale znaj swoje granice
Jeśli dotarliście do tego miejsca, to z pewnością wiecie już, jakiej szerokości opony potrzebujecie. Problem polega na tym, że Twój rowerze gravel może nie mieć wystarczającego prześwitu na szersze opony. Ogólnie rzecz biorąc, nowsze modele mają wystarczająco miejsca w prześwitach ramy i widelca, ale przed zakupem upewnij się, że nowa opona na pewno pasuje. Tym bardziej, jeśli decydujesz się na większy rozmiar 650b.
To samo dotyczy szerokości obręczy. Jeśli zastosujesz bardzo szerokie opony na wąskich obręczach, kształt opony będzie przypominał żarówkę. W konsekwencji tracimy przyczepność i stabilność na zakrętach. Z kolei stosowanie wąskich opon na szerokich obręczach oznacza słabszą amortyzację, co zwiększa prawdopodobieństwo uszkodzenia obręczy lub ścianek bocznych opony i utraty przyczepności podczas pokonywania zakrętów.
Na koniec przypomnijmy jeszcze dwie ważne cechy opon: odporności na przebicie i TPI.
Z zasady im więcej gumy i niższe TPI (czyli gęstość oplotu) = mniejsze ryzyko przebicia. Wiele opon posiada również dodatkową warstwę ochronną, a ponadto na rynku dostępne są również specjalne wkładki piankowe, które umieszcza się między obręczą a oponą i choć sprawiają, że opona jest cięższa, to są bardzo przydatne na trudnych terenach.
Odnośnie TPI: wysokie TPI oznacza, że opona ma więcej drobniejszych nitek na cal kwadratowy, a mniej gumy. Zmniejsza to jej wagę, poprawia elastyczność i sprawia, że jest szybsza. Ma również mniejszą odporność na przebicie i szybciej się zużywa. Poza tym modele o wysokim TPI są zwykle droższe, a więc nie polecamy ich na tereny powyżej poziomu 6 w naszej skali.
Niskie TPI oznacza mniejszą ilość grubszych nici i więcej gumy. W rezultacie otrzymujemy mniej elastyczne, cięższe opony o wyższych oporach toczenia. Z drugiej stront są one tańsze i bardziej odporne na przebicie. Są dobrym wyborem na trudne nawierzchnie (od poziomu 6 w górę), ale można ich używać w każdych warunkach, pamiętając, że taka uniwersalność ma swoje wady i zalety. Uniwersalna opona w rowerze gravel pozwala na jazdę niemal wszędzie, ale nie oczekuj, że osiągniesz prędkość gładkiej opony na asfalcie czy też trakcję opony 2,4″ przy niskim ciśnieniu na błotnistym szlaku.
