Przyjrzyjmy się kluczowym elementom, które każdy początkujący rowerzysta powinien wziąć pod uwagę przy wyborze roweru górskiego. Ale zanim zaczniemy, czy wiesz, jakiego rozmiaru roweru potrzebujesz? Zapoznaj się z naszym przewodnikiem, aby dokonać odpowiedniego wyboru.
Ramy z włókna węglowego vs Ramy aluminiowe
Jak wspomnieliśmy w poprzednim poście: zawsze lepiej kupić aluminiowy rower MTB z lepszymi komponentami niż karbonowy z częściami słabej jakości. Rama aluminiowa waży więcej niż karbonowa, ale lepsze komponenty są zazwyczaj lżejsze i rekompensują ciężar ramy.
Innym podejściem jest perspektywa długoterminowa, skupiająca się na ulepszaniu roweru w miarę upływu czasu. W takim przypadku kup karbonowy rower MTB z gorszymi komponentami i wymieniaj je stopniowo, aż uzyskasz idealny rower. Można tak również zrobić z rowerem aluminiowym, ale nie wdawajmy się w zbyt wiele szczegółów na samym początku.
Hardtail vs Pełne Zawieszenie
Porównanie w tym samym przedziale cenowym i odnośnie rowerów cross-country, które są idealne dla początkujących rowerzystów górskich.
Model bez tylnego zawieszenia, tzw. hardtail
- Tylko przedni amortyzator – widelec amortyzowany (skok od 100 do 120 mm).
- Lżejszy.
- Lepsze komponenty (dostajesz więcej za te same pieniądze).
- Łatwiejszy w utrzymaniu niż model z pełnym zawieszeniem.
- Wymagana jest bardziej techniczna jazda. Zmusza do doskonalenia umiejętności i odpowiedniego przenoszenia ciężaru ciała na rowerze, ale może ograniczać na niektórych terenach.
Rower MTB typu hardtail sprawdzi się na mniej wymagających technicznie terenach, równych szlakach lub ścieżkach bez wybojów czy nierówności. W przeciwnym razie jazda będzie bardziej wymagająca fizycznie i technicznie.
Model z pełnym zawieszeniem, tzw. full suspension
- Amortyzator przedni (skok taki sam jak w hardtailu) i amortyzator tylny (skok do 110 mm).
- Droższy. Gorsze komponenty za te same pieniądze.
- Cięższy.
- Bardziej skomplikowany w utrzymaniu.
- Wygodniejszy.
- Nie wymaga tak technicznych umiejętności, a na niektórych terenach może wręcz ułatwiać jazdę.
Modele z pełnym zawieszeniem są bardziej uniwersalne. Spełniają te same funkcje co hardtail, ale są cięższe i wyposażone w gorszej jakości komponenty. Z drugiej strony, zapewniają większy komfort i pozwalają na jazdę w trudniejszych warunkach.
Przydatna jest również manetka na kierownicy do zdalnej blokady przedniego i tylnego zawieszenia. Nie jest ona niezbędna, ale umożliwia zdalne blokowanie skoku bez odrywania ręki od kierownicy.
Koła
Rozmiary kół:
- 29″ to obecnie standard.
- Na rynku dostępne są również rowery 27,5″.
- Na rynku wtórnym można znaleźć wiele rowerów 26″, ponieważ jeszcze kilka lat temu były one standardem, ale obecnie prawie się ich nie produkuje.
- Rowery typu Fatbike. Polecane tylko do jazdy po piasku i śniegu. Posiadają one bardzo duże, 4″- lub 5″- opony, znacznie większe niż te w zwykłych rowerach MTB. Opony typu “fat” wyraźnie zwiększają rozmiar koła, nawet przy standardowym rozmiarze 29″.
- 27,5″+ oraz 29″+. Koła z szerszymi oponami w rozmiarze od 2,8″ do 3″. W ten sposób koło 27,5″+ staje się kołem 29″, a 29″+ jest większe niż zwykłe 29″.
Dla jasności:
W sklepach znajdziemy głównie koła 29″ i jest to rozmiar odpowiedni dla większości dorosłych, chyba że jesteś raczej drobnej budowy. W takim przypadku 27,5″ będzie lepszym wyborem, ale jest to również kwestia gustu, doświadczenia, techniki i stylu jazdy. Wielu olimpijskich zawodników przełajowych nie mierzy więcej niż 180 cm i wszyscy jeżdżą na rowerach 29″.
Opony dętkowe vs bezdętkowe
Zdecydowana większość rowerów (górskich, szosowych, gravelowych, turystycznych) posiada wewnątrz opony dętkę, którą po przebiciu trzeba naprawić lub wymienić. Wraz z szytkami (oponami typu tubular, przeznaczonymi głównie do kolarstwa wyczynowego) były to jedyne istniejące systemy do czasu pojawienia się opony bezdętkowej.
System bezdętkowy został opracowany dla kolarstwa górskiego poprzez pozbycie się dętki i zastosowanie specjalnych obręczy i opon z mleczkiem uszczelniającym, które podczas jazdy błyskawicznie uszczelnia małe otwory. Zalety systemu bezdętkowego są następujące:
- Jazda z niższym ciśnieniem w oponach = większy komfort jazdy i lepsza trakcja.
- Unikanie snakebite’ów, czyli przebicia dętki poprzez przytrzaśnięcie jej obręczą podczas np. najeżdżania na krawężnik.
- Koniec z niewielkimi, irytującymi przebiciami, które zmuszają nas do wymiany dętki.
- Mniejsza waga (w zależności od opon).
Wady systemu bezdętkowego to:
- Wymaga on specjalnych obręczy i opon. Większość producentów oferuje obecnie w standardzie opony i obręcze Tubeless Ready na wypadek, gdyby klient chciał przejść na ten nowy system, pozbywając się dętki i dodając uszczelniacz do opon.
- Cena. Opony i obręcze są droższe, a dodatkowo potrzebne jest mleczko uszczelniające, które należy od czasu do czasu wymieniać.
- Nie chroni on przed wszystkimi rodzajami przebić. Jeśli dziura lub przecięcie jest bardzo duże, mleczko nie będzie w stanie ich uszczelnić i potrzebne będą korki do łatania opon bezdętkowych.
Tak czy inaczej, najlepiej jest używać opon bezdętkowych i na wszelki wypadek mieć przy sobie zapasową dętkę w odpowiednim rozmiarze.
Napęd rowerowy i hamulce
Biegi i hamulce w rowerze MTB znacząco wpływają na jego cenę. Ogólnie rzecz biorąc:
- Najwyższa jakość: Shimano XT i XTR lub Sram XX1, X01 i GX.
- Średnia półka: Shimano XT, SLX i Deore lub Sram X01, GX, NX i SX.
- Opcje budżetowe: Shimano Deore, Alivio, Acera… lub Sram SX, X9, X7…
W rowerach MTB stosuje się hamulce tarczowe; hamulce hydrauliczne są lepszym wyborem niż mechaniczne.
Napęd z jedną tarczą z przodu jest bardzo popularny w rowerach średniej i wyższej klasy z kasetą 10-, 11- lub 12-rzędowa.
Zalety napędu z jedną tarczą z przodu:
- Przerzutka tylna jest Twoim jedynym zmartwieniem.
- Łatwiejszy w utrzymaniu.
- Lżejszy.
W rowerach z niższej i średniej półki, kombinacji jest wiele:
- Dwurzędowy napęd z przodu. Trudno raczej o nowy rower MTB z korbą trójrzędową.
- Rowery z kasetą 10-, 9- lub 8-rzędową.
Elektroniczne przerzutki są również dostępne w rowerach MTB. Shimano oferuje przerzutki elektroniczne z kablem w grupach osprzętu XT i XTR. Bezprzewodowe przerzutki Sram są dostępne w grupach osprzętu XX1, X01 i GX.
Pedały zatrzaskowe, platformowe czy jednostronne?
Kupione w sklepie rowery są zazwyczaj wyposażone w pedały platformowe lub dostępne bez pedałów. Zalecamy stosowanie pedałów zatrzaskowych i butów do MTB, ponieważ ich zalety przeważają nad wadami.
Zalety:
- Większa kontrola i bezpieczeństwo. Stopa nie ześlizguje się z pedałów na zjazdach czy wybojach.
- Lepsze przenoszenie siły na napęd.
- Bardziej płynne, „okrągłe” pedałowanie.
- Możliwość poderwania roweru w celu ominięcia przeszkody.
Wady:
- Potrzebne są specjalne buty
- Należy poćwiczyć wpinanie i wypinanie, aby móc szybko i w porę uwolnić stopę w razie potrzeby.
- Jeśli zatrzask lub pedał jest zabłocony, wpinanie i wypinanie jest utrudnione.
- Wymagają wcześniejszej regulacji i konserwacji od czasu do czasu.
Decydując się na pedały platformowe tracisz wymienione wyżej zalety, ale zyskujesz swobodę dla stóp i oszczędzasz pieniądze, ponieważ nie wymagają one konserwacji i nie potrzebujesz specjalnego obuwia. Jeśli jednak zamierzasz dużo jeździć na rowerze górskim, zaopatrz się w dobrej jakości metalowe pedały platformowe oraz buty kolarskie ze sztywną podeszwą, aby zapewnić sobie maksymalną wygodę i bezpieczeństwo.
W razie wątpliwości możesz wybrać pedały zatrzaskowe jednostronne, które z jednej strony mają mechanizm zatrzaskowy, a z drugiej strony płaską platformę.
To tyle, jeśli chodzi o podstawy. Moglibyśmy dalej mówić o siodełku, kierownicy, regulowanych sztycach (tzw. dropperach) i innych komponentach, ale powyższe informacje są wystarczające, aby kupić swój pierwszy rower MTB, a my obiecaliśmy, że przewodnik będzie prosty.
