Jeśli w 2021 roku Lachlan Morton był w stanie przejechać alternatywne Tour de France w sandałach, to nie ma wątpliwości, że można jeździć na rowerze w niemal każdym rodzaju obuwia (choć Amerykanin raczej nie poradziłby sobie tak dobrze w butach na obcasie). Jeśli zapytasz kolarza EF Education-Easy Post (lub jakiegokolwiek rowerzystę), czy warto kupić parę butów kolarskich, odpowie “tak!” w mgnieniu oka. Powody są następujące:
- Lepsze przenoszenie energii na napęd
- Bardziej efektywne pedałowanie
- Większy komfort jazdy
- Większe bezpieczeństwo jazdy
Wątpliwości pojawiają się, gdy już zdecydujemy się na zakup pary butów rowerowych. Można znaleźć buty do wszystkich rodzajów kolarstwa, a w ramach każdej kategorii ogromną różnorodność modeli w zależności od tego, jak zamierzamy ich używać. W skrócie możemy pogrupować ich rodzaje na trzy główne kategorie:
- Buty do kolarstwa szosowego
- Buty off-road do kolarstwa terenowego i górskiego: MTB, Gravel i CX
- Buty turystyczne do jazdy miejskiej lub casualowe
Buty do kolarstwa szosowego
Przeznaczone do stosowania głównie w kolarstwie szosowym. Niektóre modele nadają się również do rowerów typu gravel lub górskich, jednak nie są one najlepszym wyborem. Oto ich główne cechy:
- Sztywna podeszwa. Może być wykonana z twardego tworzywa sztucznego lub włókna węglowego. Istnieją różne stopnie sztywności w zależności od poziomu i stylu jazdy.
- Bloki mechanizmu zatrzaskowego wystające z podeszwy i znacznie utrudniające chodzenie
- Gumowe elementy na palcach i pięcie podeszwy dla lepszej przyczepności.
- Lekkie i zapewniające dobrą wentylację, choć dostępne są też bardziej zabudowane i cięższe modele zimowe.
- Przeznaczone do systemów zatrzaskowych z mocowaniem do bloków na 2, 3 i 4 śruby.
Buty triathlonowe także należą do tej grupy, ponieważ jedyną różnicą między butami szosowymi a triathlonowymi jest sposób zapinania lub sznurowania, który ułatwia szybkie i sprawne zakładanie i zdejmowanie butów triathlonowych. Dzięki systemom BOA i ATOP, coraz więcej triathlonistów wybiera zwykłe buty do kolarstwa szosowego.
Buty off-road do kolarstwa terenowego i górskiego: MTB, Gravel i CX
Zaprojektowane z myślą o ścieżkach górskich i terenach, gdzie schodzimy z roweru i musimy pokonywać lub omijać różne przeszkody pieszo. Ich główne cechy to:
- Solidna cholewka ze wzmocnieniami w różnych częściach buta, zwłaszcza na palcach i pięcie.
- Lekkość i wentylacja zależy od modelu, ale z reguły są one cięższe i bardziej zabudowane niż modele do kolarstwa szosowego.
- Schowane bloki mechanizmu zatrzaskowego, niewystające z podeszwy, co ułatwia chodzenie.
- Sztywna podeszwa. Wykonana również z twardego tworzywa sztucznego lub włókna węglowego. Istnieją modele tak sztywne jak buty do kolarstwa szosowego, jak i bardzo elastyczne buty ułatwiające chodzenie po górach.
- Podeszwa z bieżnikiem. Dla trakcji, przyczepności i stabilności podczas pedałowania i chodzenia. W niektórych modelach na palcach podeszwy mogą być umieszczone metalowe kolce (kołki) dla zwiększenia przyczepności i ułatwienia chodzenia.
- Przeznaczone do pedałów platformowych, systemów zatrzaskowych z mocowaniem do bloków na 2 śruby oraz kombinacji obu pedałów.
Różnorodność butów terenowych off-road jest tak duża jak wiele jest dyscyplin w tej kategorii. Począwszy od modeli XCO, które są takie same jak buty szosowe, ale z wypustkami lub bieżnikiem na podeszwie, po buty kolarskie freeride podobne do butów do jazdy na deskorolce (nieco sztywniejsze i z większą przyczepnością).
Buty turystyczne do jazdy miejskiej lub casualowe
Z zewnątrz są bardzo podobne do zwykłych butów turystycznych lub miejskich noszonych na co dzień. Mają jednak pewne cechy wspólne z butami do kolarstwa szosowego i terenowego.
- Sztywna podeszwa, ale dużo bardziej elastyczna niż podeszwy w butach terenowych off-road.
- Wygodne do jazdy na rowerze, ale co ważniejsze, sprawdzają się też świetnie, gdy zsiadamy z roweru i musimy przejść większy dystans.
- Schowane bloki mechanizmu zatrzaskowego lub ich brak.
- Mniejsze wypustki i/lub gładszy wzór bieżnika na podeszwie.
- Wszechstronne. Istnieją modele on-road, off-road i miejskie typu commuter.
- Przeznaczone do pedałów platformowych, systemów zatrzaskowych z mocowaniem do bloków na 2 śruby oraz kombinacji obu pedałów.
W tej grupie również jest szeroki wybór modeli: od butów na surowe zimy, które pozwalają dojeżdżać do pracy rowerem chroniąc stopy przed wilgocią i chłodem, po sandały z systemem zatrzaskowym z mocowaniem do bloków na 2 śruby, idealne na plażę latem.
Jak widać, istnieje nieskończony wachlarz możliwości, aby znaleźć idealne buty dla każdego rowerzysty i rowerzystki. Jeśli jeździsz rowerem regularnie i nie masz jeszcze butów kolarskich, zdecydowanie polecamy poszukanie pary odpowiedniej dla Ciebie. Szybko przekonasz się, że Twoje wyniki się poprawią, a przejażdżki znacznie zyskają na komforcie i bezpieczeństwie.